2021-06-01 21:50:04
Ötən günkü müsabiqəmiz sona çatdı.
Müsabiqədə belə bir sual soruşulmuşdu:
“1956-ci il Süveyş Böhranı zamanı Misirə qarşı hücuma keçən İsrail, Britaniya və Fransa üçlüsü hərbi uğur qazansalar da, Amerika Birləşmiş Ştatları və Sovet İttifaqının təzyiqlərindən sonra geri çəkilməyə məcbur olmuşdur. Süveyş Böhranı ABŞ və SSRİ-nin eyni tərəfi dəstəklədiyi ən nadir geosiyasi hadisələrdən biri idi. Xüsusilə, ABŞ-ın ən yaxın üç müttəfiqinə qarşı cəbhə alması xeyli maraq doğurur.
Sual: ABŞ-ın belə bir mövqe seçməklə vermək istədiyi siyasi mesajı və Süveyş Böhranının dünya geosiyasətində yaratdığı yeni reallığı bir neçə cümlə ilə izah edin.”
İki hissəli sualda iki cavab gözlənilirdi:
1) Həmin dövrlərdə, özəlliklə hər iki dünya müharibəsində müttəfiqlik xüsusi əhəmiyyət kəsb edirdi. ABŞ-ın isə Yaxın Şərqdən gözləntiləri müttəfiqlərinin istəklərindən başqa idi: ABŞ Sovetin bura asanlıqla daxil olmasını istəmirdi, Yaxın Şərqin NATO-sunu qurmağa çalışırdı, buna görə də Misirə ehtiyacı var idi və s. səbəblər. Cavab kimi “Süveyş böhranı zamanı ABŞ-ın mövqeyi göstərdi ki, artıq, əsas olan müttəfiqlər yox, maraqlardır” istənilirdi.
2) Həm Fransa, həm Britaniya İkinci Dünya müharibəsinin qalib dövlətləri olaraq BMT Təhlükəsizlik Şurasının beş daimi üzvlərindən olsalar da, ABŞ və SSRİ öz aralarında həmin beşlikdəki digər qalib ölkələrdən daha bərabər olduqlarını göstərdilər. Yəni, dünya geosiyasətində Corc Ourell demişkən “Bütün heyvanlar bərabərdir, lakin, bəzi heyvanlar daha bərabərdir” vəziyyəti yarandı. Qısacası, ikiqütblü dünya cavabı istənilirdi.
Qeyd: Qaliblə əvvəlcə, şəxsən əlaqə saxlayaraq, qalib kimi elan olunmağı istəyib istəmədiyini soruşacağam. Əgər etiraz etmirsə, buradan elan edəcəm.
315 views18:50